Διεπιστημονική προσέγγιση των επιπτώσεων της πανδημίας Covid-19 (E-BOOK)

σελ. 386 

17χ24 (FLIPBOOK)

978-618-5471-31-6

ΚΩΔ. ΕΥΔΟΞΟΣ: 102123903

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η έξαρση της πανδημίας η οποία οφείλεται στον κορωνοϊό Covid-19, εκτός από την υγειονομική κρίση προκάλεσε κοινωνική, πολιτισμική, περιβαλλοντική, οικονομική και όχι μόνο αναταραχή. Το άτομο κλήθηκε να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και να ακολουθήσει τις οδηγίες των περιοριστικών μέτρων. Η πανδημία η οποία εξακολουθεί και σήμερα να υπάρχει στην καθημερινότητα όλων μας, επιφέρει πολλαπλές αναπροσαρμογές, αλλαγές, ανακατατάξεις στη ζωή των ανθρώπων. Με βάση τα διεθνή και εγχώρια δεδομένα προέκυψε η σκέψη και η ανάγκη για τη συλλογή διεπιστημονικών άρθρων με θέμα τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19.
Στον παρόντα διεπιστημονικό συλλογικό τόμο περιλαμβάνονται 27 άρθρα από 48 διακεκριμένους ακαδημαϊκούς, ειδικούς επιστήμονες, εμπειρικούς που συμβάλλουν στην ανάδειξη και στην αποτύπωση των σύγχρονων μελετών και ερευνών της πανδημίας Covid-19. Η παράθεση των άρθρων έγινε με αλφαβητική σειρά και σεβόμενοι τον τρόπο παράθεσης της βιβλιογραφίας και το ύφος γραφής του κάθε συγγραφέα.
Το ενδιαφέρον της παρούσας έκδοσης αποτελεί η εξέταση των επιπτώσεων της πανδημίας μέσω των Ανθρωπιστικών, Νομικών, Κοινωνικών, Θετικών επιστημών, Επιστήμες Υγείας και Ζωής, Επιστήμες της Εκπαίδευσης και Επιστήμες της Οικονομίας, κάτι το οποίο αναδεικνύει τις προκλήσεις σε διεθνές επίπεδο αλλά και εγχώριο περιβάλλον και τη διαχείριση αυτών. Πιο συγκεκριμένα, οι Λάουρα Αλιπράντη-Μαράτου και Χαρά Βλαστάρη-Δυοβουνιώτου μελετούν το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας την περίοδο της πανδημίας στηριζόμενες στα διεθνή και εθνικά δεδομένα. Η Λούλα Βέρμπη ως παιδίατρος καταγράφει τις σκέψεις και τις ευκαιρίες για «επανεκκίνηση» που προκύπτουν από την πανδημία. Η Τατιανή Γκάτσα συμμετέχει στο συλλογικό τόμο με δύο άρθρα, στο πρώτο άρθρο της αναφέρεται στις συνθήκες κατά την περίοδο της πανδημίας που προκαλούν φόβο και αίσθηση απειλής από τον κίνδυνο του ιού και στις σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχοκοινωνική υγεία και τη συμπεριφορά των ατόμων. Στο δεύτερο άρθρο παρουσιάζονται προγράμματα παρέμβασης με επιμέρους τεχνικές και μεθόδους. Προτείνεται η εφαρμογή προγραμμάτων παρέμβασης κατά την κρίση και προγράμματα παρέμβασης, που μπορούν να εφαρμοστούν κατά την επανείσοδο των μαθητών στο σχολείο.
Ο Διονύσης Γουβιάς διερευνά τα φαινόμενα «υγειονομικής επιτήρησης» και «κοινωνικής αποστασιοποίησης», στη βάση και των πιο πρόσφατων εξελίξεων της πανδημίας Covid-19, και τις συσχετίζει με έννοιες της «κοινωνικής πολιτικής», της «κοινωνικής πειθάρχησης» και του «κοινωνικού ελέγχου». Ο Ηρακλής Γρηγορόπουλος αναδεικνύει και εστιάζει στις έμφυλες διαστάσεις των συνεπειών της πανδημίας με επίκεντρο την οικονομία της μη αμειβόμενης οικιακής και οικογενειακής φροντίδας, στις έμφυλες οικονομικές συνέπειες, στην ενδοοικογενειακή βία, και στις επιπτώσεις στην υγεία. Οι Αριάννα Καρακώστα και Κώστας Γόγαλης επικεντρώθηκαν σε ανθρώπους του θεάματος ως την ομάδα που έχει αποκλεισθεί απόλυτα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από την εργασία του.
Η Αθηνά Καρατζά, μέσα από τη διενέργεια μιας προέρευνας με αντικείμενο τα υποκειμενικά βιώματα της καθημερινότητας των Ελλήνων πολιτών στην εποχή της πανδημίας του κορωνοϊού και, ειδικότερα, μέσα από τη διενέργεια εις βάθος ημι-κατευθυνόμενων συνεντεύξεων και ομάδων εστίασης (focus groups), σκιαγραφεί το κυρίαρχο αίσθημα της κοινωνικής μοναξιάς που τείνει να επιβληθεί καθολικά. Οι Στυλιανή Καρβελά, Σαββούλα Σαγιά, Ευθαλία Σκούρα, Ελένη Κρητικού και Φωτεινή Σούρντου, συμμετέχουν με τρία άρθρα στον παρόντα τόμο, στο πρώτο τους άρθρο αναλύουν το πολιτικό και μιντιακό λόγο που εκφωνήθηκε δημόσια κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19 στην Ελλάδα. Στο δεύτερο άρθρο γίνεται αναφορά στην πολιτική ψυχολογία και αναλύεται η διαχείριση της πανδημίας και ιδίως του «αόρατου εχθρού» από το κράτος, υπό το πρίσμα της ψυχολογίας του Λόγου. Τέλος το τρίτο άρθρο εξετάζει την ατομική ευθύνη και τον τρόπο με τον οποίο προωθείται από τον πολιτικό χώρο ως συστατικό στοιχείο για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Η Γεωργία Κιζιρίδου, διερευνά τις στρατηγικές ψυχικής ανθεκτικότητας που εφαρμόστηκαν από ενήλικες κατά τη διάρκεια της καραντίνας σε επίπεδο καθημερινότητας. Οι Νίκος Κλιούμης και Ανδρομάχη Μπούνα- Βάιλα στοχεύουν στην ανάδειξη των παραγόντων που μπορούν να προκαλέσουν έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον εμβολιασμό και τις πιθανές ψυχογενείς επιπλοκές. Η Υβόν Κοσμά μελετά τον τρόπο με τον οποίο τα υποκείμενα βιώνουν τη χωροταξική πληρότητα η οποία άλλαξε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Οι Κατερίνα Κουτσιανά και Ανδρομάχη Μπούνα- Βάιλα, εστιάζουν στην τηλεκπαίδευση, ως μία νέα μέθοδος διδασκαλίας, και συγκεκριμένα στις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τα προβλήματα που αντιμετώπισαν μαθητές και εκπαιδευτικοί καθ’ όλη την διάρκεια της καραντίνας. Οι Μάρθα Λεμπέση, Ιωάννα Τσίγκανου και Αναστασία Χαλκιά αναλύουν το βίωμα της «καραντίνας» και της ενσώματης διάστασής του μέσα από την απομόνωση και την ακινητοποίηση. Αποτυπώνουν τη νέα διάσταση του «οίκου» ως ενός τόπου περίκλειστου εντός ενός εξίσου περίκλειστου, υπαρκτού αλλά και κατασκευασμένου συμβάντος, αυτού της πανδημίας, όπου η εμπειρία του βίου απεδαφικοποιείται και ανατοποθετείται γεωγραφικά, κοινωνικά και προσωπικά.
Οι Φωτεινή Μηλιώνη και Ηλέκτρα Διακολαμπριανού ασχολούνται με τη συνθήκη της πανδημίας και τις επιπτώσεις της στην κράτηση των κρατουμένων από το πρίσμα της ομαλής κοινωνικής τους επανένταξής. Οι Μουτσίδης και Νικόλαος Τσουκαλάς μελετούν τις συνέπειες της πανδημίας στο σύνολο της οικονομίας και τις προοπτικές αναδιαμόρφωσης του οικονομικού τοπίου για το μέλλον.
Οι Βασιλική Οικονόμου και Ανδρομάχη Μπούνα- Βάιλα συνομιλούν με ιατρικό προσωπικό της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας για την κατάσταση που επικρατεί στη δημόσια υγεία λόγω της πανδημίας. Οι Γεωργία Παπαδοπούλου, Ροδόπη Πραντσίδου και Ανδρομάχη Μπούνα-Βάιλα, μελετούν τις απόψεις νηπιαγωγών σχετικά με το βαθμό που κάθε στοιχείο ετερότητας συνετέλεσε στην πλήρη ή ελλιπή φοίτηση των παιδιών στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση σε συνδυασμό με το ρόλο του κατ’ οίκον επιβλέποντα και το βαθμό του κοινωνικού ψηφιακού χάσματος.
Οι Ευστράτιος Παπάνης και Μαρία Γιουμούκη καταγράφουν τις στάσεις του γενικού πληθυσμού απέναντι στην «εισβολή» των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση κατά τη διάρκεια της πανδημίας με στόχο την ανάδειξη της αναγκαιότητας ύπαρξης τεχνολογικού ηγέτη τόσο στην κοινωνική ζωή όσο και στην εκπαίδευση. Oι Ιωάννης Ρήγας και Χλόη Κολύρη, παρουσιάζουν μια προσέγγιση των τάσεων ιών και βακτηρίων με τις εξελικτικές γραμμές και εφευρετικές ενελίξεις της τέχνης και της τεχνολογίας, με σκοπό τη δημιουργική κριτική των κυρίαρχων τάσεων της ψυχοπολιτικής, της επιστήμης και των εικόνων σκέψης που προωθεί η δυτική ανθρωποκεντρική ματιά. Οι Χρυσούλα Σάρδη, Αλέξανδρος Λίγγος, Μιχάλης Καραμπέρης, Γερασιμίνα-Θεοδώρα Ζαπάντη και Κωνσταντίνα Σκαναβή, πραγματεύονται τη μείζονος σημασίας αλληλεξάρτησης της ανθρώπινης υγείας και ευεξίας με το φυσικό περιβάλλον, ορμώμενο των επιπτώσεων της πανδημίας Covid-19.
Οι Κωνσταντίνα Σκαναβή, Χρυσούλα Σάρδη και Βασιλική Σεπεντζή, επικεντρώνουν τη μελέτη του στις ανησυχίες για την πλαστική ρύπανση η οποία έχει επιδεινωθεί όχι μόνο λόγω της αυξημένης παραγωγής και κατανάλωσης πλαστικών προϊόντων, αλλά και λόγω της αναστολής των πολιτικών μείωσης της και μελετούν την περιβαλλοντική κακοποίηση Οι Δημήτριος Ταχματζίδης, Βασίλειος Χασιώτης, Θάνος Τουλούπης, Κατερίνα Φλωρά και Αναστασία Στεφανίδου επιχειρούν να εντοπίσουν και να καταγράψουν την ψυχολογική κατάσταση των μαθητών και των μαθητριών της τρίτης τάξης του λυκείου μετά την ολοκλήρωση του δίμηνου τηλεκπαίδευσης κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύματος υποχρεωτικού εγκλεισμού.
Ο Ευστράτιος Χατζηχαραλάμπους καταγράφει και αξιολογεί τις ανάγκες των Ατόμων με Προβλήματα Όρασης (ΑμΠΟ), και σχολιάζει τις ελλείψεις, δυσκολίες σε επίπεδο παροχής υπηρεσιών υγείας ή υποστήριξης στα άτομα αυτά, τόσο κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, όσο και για την μετά- Covid περίοδο. Τέλος οι Ευστράτιος Παπάνης, Γεώργιος Κορρές, Αικατερίνη Κόκκινου και Ελισσάβετ Γκινάλα, εξετάζουν τις κύριες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 για τις ευρωπαϊκές χώρες.
Είναι μεγάλη η χαρά και η τιμή των επιμελητών του τόμου να παρουσιάσουν τόσες σύγχρονες μελέτες που διακρίνονται σε ώριμες θεωρητικές και ερευνητικές συμβολές καθηγητών καθώς και σε πρωτότυπες μελέτες νέων ερευνητών. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλους τους συγγραφείς για την πολύτιμη συνεργασία τους.

Οι επιμελητές:
Ανδρομάχη Μπούνα- Βάιλα, Δρ. Κοινωνιολογίας &
Ευστράτιος Παπάνης, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου